Poniżej opisany etap to pierwszy fragment traktu, na którym A. F. Zürner w swoim przewodniku odnotował wiele pomniejszych miejscowości: Burcka, Rusko, Bodarsitze, Saxschewo oraz Kodlin, co świadczy o tym, że na omawianym odcinku przebieg trasy stopniowo oddala się od dobrze przygotowanych i łatwo dostępnych terenów, dlatego też zachodzi konieczność szczególnie dokładnego opisu drogi. Niemniej jednak w Borku i Zakrzewiu urządzono regularne stacje pocztowe, a w Rusku i Kotlinie znajdowały się zajazdy– a zatem podróżni, a w każdym razie pocztylion, nie musieli się obawiać o zaopatrzenie w drodze.
Dzisiaj z Gostynia do Pleszewa przez Jarocin (niem. Kesselberg) prowadzi droga krajowa nr 12. Na pewno warto odwiedzić Jarocin, miasto, które było zamieszkałe już w zamierzchłych czasach, leżące na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych wiodących z Wrocławia do Torunia oraz z Poznania do Kalisza. Kto chciałby się zatrzymać tu na chwilę w drodze do Pleszewa (przez Rusko, 45 km z Gostynia), powinien zobaczyć barokowo-klasycystyczny ratusz (1804 r.) oraz ładny rynek, gotycki miejski kościół parafialny oraz dawny zamek Radolińskich (ok. 1850 r.).
Dla rowerzystów ten etap rozpoczyna się przy gostyńskim ratuszu. Pierwszy odcinek prowadzi pod górę do Klasztoru Filipinów. Tam podążamy drogą asfaltową w kierunku Smogorczewa, biegnącą nieco na północ od klasztoru. Po ok. 500 m opuszczamy tę drogę, aby dalszą część trasy pokonać na polnej drodze wiodącej prosto do Piasków (niem. Sandberg). W Piaskach skręcamy w prawo w kierunku Pogorzeli i jedziemy do miejscowości Strzelce Wielkie Strelce Wielkie. Na skraju wsi, przed domem z nr. 54, skręcamy w małą asfaltową boczną drogę, trzymając się prawej strony, przez Zalesie dojeżdżamy do Borku Wielkopolskiego(20 km od Gostynia), gdzie skręcamy w wąską asfaltową uliczkę i nadal trzymając się prawej strony przejeżdżamy przez miejscowość. Odcinek ten przebiega przez boczne ulice, bez szczególnych różnic wysokości, i niewielkie wsie.
Borek Wielkopolski
Ratusz w Borku Wielkopolskim
2,5-tysięczny Borek Wiekopolski został założony w 1392 roku na prawie magdeburskim. Od XV w. stanowił ośrodek rzemiosła sukienniczego i lennego – od 1653 roku regularnie urządzano tu jarmark. Przez kolejne wieki zmieniali się włodarze miasta. W 1726 roku miasto nabył Kazimierz Sapieha. Zgodnie z informacją w Meyers Lexikon w 1880 roku Borek miał 2081 mieszkańców, wśród nich 62 % stanowili Polacy. W czasie hitlerowskiej okupacji w okresie od 8 września 1939 do 25 stycznia 1945, kiedy to miasto zostało wyzwolone przez I Front Ukraiński, w Borku działał ośrodek germanizacyjny dla polskich dzieci. Nie wolno im było utrzymywać kontaktów z rodzicami i mogli posługiwać się wyłącznie językiem niemieckim.
W Borku warto zobaczyć kościół parafialny pw. Pocieszenia Najświętszej Maryi Panny z XVII w. z pochodzącym z końca XVI w. cudownym obrazem Matki Bożej Boreckiej, Kościół farny pw. św. Stanisława Bp. z XV w., ratusz datowany na 1853 rok oraz plebanię z XVIII w.
Jedziemy ul. Zdzieską, opuszczając Borek w kierunku wschodnim. Przez Bruczkόw, Rusko oraz Starą Obrę,po przejechaniu 20 km, dojeżdżamy do miejscowości Wałkόw, gdzie przecinamy drogę krajową nr 15. Stąd droga wiedzie przez Galew, po 8 km dojeżdżamy do Dobrzycy, tu możemy odpocząć w pięknym kompleksie pałacowo-parkowym.
Pałac Gorzeńskich i park w Dobrzycy
Pierwsza wzmianka o Dobrzycy pochodzi z1327 roku – szlachcicowi Mikołajowi Dobrzyckiemu zostało urzędowo poświadczone posiadanie miejscowości. W 1440 roku król Władysław III Warneńczyk nadał Dobrzycy prawa miejskie. W 1655 roku po zwycięstwie nad królewskimi wojskami pod Częstochową hetman Jerzy Sebastian Lubomirski, przywódca powstania szlacheckiego skierowanego przeciwko królowi Janowi II Kazimierzowi, wycofał się do Wielkopolski i osiadł w Dobrzycy.
Pałac w Dobrzycy
W XVIII w. Dobrzyca miała zaledwie około 1000 mieszkańców. W 1717 r. ród Dobrzyckich wygasł, a miasto nabył majętny Aleksander Gorzeński. Jego wnuk, gen. Augustyn Gorzeński, generał adiutant króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, poseł i współtwórca Konstytucji 3 maja, od 1772 roku czynił starania o ożywienie gospodarcze w mieście. W wyniku rozbioru Polski, od 1793 roku, Dobrzyca znajdowała się w obrębie zaboru pruskiego. Generał dokonał przebudowy dawnego pałacu. Zgodny z duchem czasu i godny stanu szlacheckiego pałac otoczony rozległym parkiem krajobrazowym powstał w latach 1795 do 1799 według planów Stanisława Zawadzkiego, najważniejszego polskiego architekta tej doby. Z architektonicznego punktu widzenia mamy tutaj do czynienia z obiektem wczesnoklasycystycznym z wyposażeniem wnętrz wykazującym pewne elementy stylu późnobarokowego (np. iluzjonistycznie malowidła włoskich dekoratorów z Warszawy). Zewnętrzny wygląd łączy w sobie budowlane elementy polskiej siedziby szlacheckiej z wymogami stawianymi dwuskrzydłowym gmachom o reprezentacyjnym charakterze. Na szczególną uwagę zasługuje wolnomularska symbolika.
Miasto i dobra w ciągu XIX stulecia, do 1890 roku, wielokrotnie zmieniały właścicieli. Wtedy nabył je bibliofil hrabia Zygmunt Czarnecki. W posiadaniu rodziny Czarneckich dobra znajdowały się do 1939 roku. Hrabiostwo zadbało o doprowadzenie do miasta linii kolejowej, zakładało towarzystwa rolnicze, a nawet bank rolniczy. Z miejscem tym silnie związany był również Stanisław Mikołajczyk, poseł oraz późniejszy premier polskiego rządu na uchodźctwie. W czasie drugiej wojny światowej, w 1940 roku, po przymusowym wysiedleniu do Generalnego Gubernatorstwa hrabiny Czarneckiej i jej córek, okupant zamienił pałac w spichlerz zbożowy. W okresie powojennym podupadła budowla służyła m. in. jako szkoła podstawowa. W późniejszym okresie dokonano przekształcenia w muzeum.
Bardziej znaczący niż sam pałac jest otaczający go park krajobrazowy założony na przełomie XVIII i XIX w. w stylu angielskim. Obejmuje on dwa cieki wodne, stawy, kanały. Okrągły pawilon nazywany panteonem, wzorowany na rzymskim panteonie, w XIX w. był miejscem zebrań loży masońskiej. Na sztucznej wyspie na jednym ze stawów mieści się monopter oraz pawilon ogrodowy, teren porastają egzotycznie gatunki roślin.
Przez Taczanόw do Pleszewa
Kto z Dobrzycy chciałby jechać bezpośrednio do Pleszewa (14 km), powinien udać się drogą na Fabianów – Kowalew. Wer nun von Dobrzcya möglichst direkt nach fahren will, sollte über die Straße in Richtung fahren.Nieco dłuższa jest trasa przez Taczanów, jednak warto nadłożyć te 6 km, aby obejrzeć ciekawe założenie pałacowe.
Z Dobrzycy udajemy się na południe, przy granicy miasta skręcamy na drogę prowadzącą do Sośnicy. Wir fahren aus Dobzyca in südlicher Richtung hinaus und nehmen am Ortsausgang den Abzweig in Richtung.Niewielka asfaltowa droga na odcinku 6 km wiedzie przez płaski krajobraz zdominowany przez pola i drzewa owocowe. Na końcu drogi skręcamy w prawo w kierunku Koryta. Po przejechaniu kolejnego kilometra, za cmentarzem, skręcamy w lewo w kierunku oddalonego o 7 km Taczanowa.
Pałac w Taczanowie – historyczny widok (Źródło: zbiór Duncker, wikipedia)
Pałac w Taczanowie
Szlachecki ród Taczanowskich pojawia się w kronikach w 1437 roku, przez kilka wieków panował na swoich dobrach znajdujących się w okolicach Pleszewa. Kiedy w 1815 roku tereny te przeszły w ręce pruskie, w 1854 r. pruski królewski szambelan Alfons Taczanowski został podniesiony do pruskiej godności hrabiowskiej, zaszczyt ten spotykał każdego następnego pierworodnego potomka rodu.
Zespół pałacowy znajduje się w środkowej części wsi Taczanόw Drugi, przynajmniej z zewnątrz dostępny jest dla zwiedzających. Najstarsza część pałacu pochodzi z końca XVIII w. Około 1853 roku z inicjatywy Alfonsa Taczanowskiego pałac został powiększony i przebudowany w klasycystycznym stylu. Der älteste Teil Schlosses stammt aus dem späten 18. Jh. Um wurde er auf Initiative von im klassizistischen Berliner Stil erweitert und verändert.Powstał kompleks z cegły palonej, w sąsiedztwie znajdują się neogotyckie zabudowania gospodarcze, wieża, krużganki, ogródek zimowy, biblioteka, mury zwieńczone blankami oraz kaplica (1861 r.). We wnętrzu kaplicy sklepienia krzyżowo-żebrowe oraz okna z witrażami. W środku zachowało się wyposażenie: ołtarz, ambona, chrzcielnica i stalle. W krypcie pochowani są członkowie rodziny, o czym informuje tablica pamiątkowa umieszczona przy wejściu do kaplicy. Kaplica jest połączona gankiem z dzwonnicą.
W obrębie 21-hektarowego parku założono trzy stawy, na jednym z nich znajduje się wyspa z altanką. Ponadto można tutaj odnaleźć rzeźby, fontanny oraz ruiny lodowni. Drzewostan obejmuje graby, kasztanowce, lipy, jesiony, topole, dęby, cisy i jodły.
Z pałacu do Pleszewa pozostało już tylko 5 km w kierunku północnym.
Linki: