Żagań

Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1202 roku, a od 1285 r. Żagań posiada prawa miejskie. Księstwo Żagań istniało od 1274 roku. Utworzony w 1284 roku Klasztor Augustianów w późnym średniowieczu stanowił kulturalne centrum regionu. Głównymi gałęziami gospodarki Żagania były sukiennictwo, browarnictwo oraz handel żelazem.

Zamek w Żaganiu w XIX w. (litografia autorstwa Theodora Hennicke i Alexandra Dunckera, 1813-1897, źródło: wikipedia)

Wettyni w Żaganiu

W 1472 roku księstwo i miasto zakupili Wettyni. Przez 77 lat panowali kolejno Albrecht Serdeczny (Albrecht der Beherzte),   Jerzy Brodaty (Georg der Bärtige),  Henryk Pobożny (Heinrich der Fromme) oraz Maurycy Saksoński (Moritz von Sachsen). W 1549 roku Ostatni z nich przekazał Żagań czeskiemu władcy Ferdynandowi I, co w swoich skutkach okazało się posunięciem, które August Mocny, z uwagi na swoje dążenia do terytorialnego połączenia Polski i Saksonii, z pewnością wolałby zrewidować.

Żagań, pomnik Keplera

Kulturalny rozkwit

W 1627 roku miasto przeszło w posiadanie Albrechta Wallensteina (Albrecht von Wallenstein). Na jego zaproszenie od 1627 roku do swojej śmierci w 1630 roku w Żaganiu prowadził działalność astronom i matematyk Jan Kepler. W 1646 roku miasto nabył Wacław Euzebiusz von Lobkowitz (Wenzel Eusebius von Lobkowitz); podjął się kontynuacji budowy pałacu wg nowych planów włoskiego architekta Antonio della Porta. W 1742 roku Hasburgowie oddali Prusom Żagań wraz ze znaczną częścią Śląska. Na czasy panowania Księżnej Dorothei von Talleyrand – Perigord (1793 do 1862) w historii miasta przypada okres kulturalnego rozkwitu. Księżna prowadziła obszerną korespondencję, m. in. z Alexandrem Dumas, Balzakiem, Stendhalem, Lisztem i Chopinem. Stendhal również wielokrotnie odwiedzał zamek.

Kościół św. Piotra i Pawła w Żaganiu

Zła sława obozu Stalag Luft

W czasie drugiej wojny światowej, w 1942 roku, nieopodal miasta założono obozy jenieckie Stalag VIII C oraz Stalag Luft III. W tym drugim internowano pilotów zestrzelonych samolotów alianckich. Dnia 24 marca 1944 roku 76 alianckim jeńcom wojennym powiodła się ucieczka z obozu przez długi na 110 m oraz głęboki na 10 m tunel. Dziś te wydarzeniach, które stanowiły inspirację do scenariusza nakręconego w 1963 roku filmu pt. „Wielka ucieczka” ze Stevem McQueen oraz Charlsem Bronsonem w rolach głównych, upamiętnia MuzeumObozów Jenieckich.

Okres powojenny i czasy współczesne

W lutym 1945 roku po zażartych walkach miasto zajęły wojska sowieckie. Żagań stał się polskim miastem. Odgruzowywanie miasta rozpoczęto w 1947 roku, a w 1983 r. ukończono odbudowę zamku rezydencjonalnego. Obecnie miasto liczy 26000 Żaganian.